GEMEENTE ROTTERDAM STADSBEHEER, GEMEENTE ROTTERDAM STADSONTWIKKELING, COMBINATIE AANPAK MAASTUNNEL V.O.F. (MOBILIS, CROONWOLTER&DROS, NICO DE BONT), JURRIËNS

De Maastunnel is van evident belang in de infrastructuur van Rotterdam en daarbuiten. De jury spreekt van een excellente restauratie met een bijna nostalgisch beeld, terwijl tegelijkertijd een vernieuwende renovatie is gerealiseerd. Bij de NRP Gulden Feniks gaat het niet alleen om restauratie en renovatie, maar juist ook om aanpassing aan een nieuwe tijd. Dat is bij de enorme opgave van de Maastunnel goed gelukt. De jury moedigt de betrokken partijen aan om de bijzondere kopgebouwen met dezelfde aandacht als die voor de tunnel te renoveren en tot een passend programma voor deze gebouwen te komen.

De vernieuwing waarnaar bij de Maastunnel is gezocht, schuilt in niet direct waarneembare integratie van nieuwe installaties en technieken waardoor de tunnel ook in de toekomst toegankelijk blijft. Daarbij is ingespeeld op zowel de ontwikkeling van het mobiliteitssysteem als het herstel van een verbinding voor voetgangers en fietsers. De kwaliteit van deze verbinding is verbeterd, sociaal veilig gemaakt en zal naar verwachting meer gebruikers trekken.

Hoewel verkeersveiligheid en mobiliteit bij een tunnel in principe leidend zijn, vindt de jury het oprecht knap dat bij de Maastunnel ook keuzes zijn gemaakt waarbij monument, nostalgie en aandacht voor authentieke elementen vooropgesteld zijn. Daardoor prevaleren soms andere aandachtspunten boven regelgeving. Een prettig voorbeeld daarvan is dat het meenemen van de fiets op de roltrappen mogelijk is gebleven.

Al met al spreekt de jury van een fantastisch resultaat dat inspirerend kan zijn voor grote infrastructurele kunstwerken elders in Nederland die de komende jaren aandacht behoeven.

De Maastunnel is een Rijksmonument van mobiliteit en ingenieurskunst. Het complex strekt zich uit tussen de Statentunnel en het Zuidplein. Het is één van de Rotterdamse iconen. In vele economische, sociale en technische opzichten is het sinds 1942 een zeer innovatieve en onontbeerlijke auto, fiets- en voetgangers verbinding tussen Rotterdam Noord en Zuid. En zo van groot lokaal-, regionaal- en oorspronkelijk ook nationaal belang (Rijkswegenplan 1927).

De Maastunnel is de oudste riviertunnel van Nederland. Met de Maastunnel konden de haven en woonwijken op Zuid zich met sprongen westwaarts ontwikkelen. Ondanks grote ruimtelijke en sociale veranderingen vormen de vier tunnels van de Maastunnel nog steeds een essentiële verbinding in de regio Rotterdam Rijnmond. Aanleiding voor de grootschalige aanpak kwam voort uit de aangepaste Europese tunnelwetgeving en de zorgwekkende technische staat van onderdelen van de hoofdconstructie.

Met grote aandacht voor de Bouw- en Cultuurhistorische waarden van het Rijksmonument zijn de moderne eisen voor verkeerskunde en tunnelveiligheid overtuigend samengebracht. De oorspronkelijke tijdslaag is teruggebracht waarbij de zeer omvangrijk ingebrachte nieuwe techniek niet of beperkt als nieuwe tijdslaag zichtbaar is. Van het totale Maastunnelcomplex zijn inmiddels na een bouwperiode van drie jaar gerenoveerd en gerestaureerd: de autotunnels, de fiets- en voetgangerstunnels, de garagegebouwen, een deel van de houten roltrappen en delen van de Ventilatiegebouwen. Stapsgewijs zullen de komende jaren aan de hand van de speciaal opgestelde mastervisie de overige delen aangepakt gaan worden.

Het resultaat van de verkeerstunnels is met trots door de Rotterdammers ontvangen. Dit icoon is in z’n glorie hersteld. Maar: met nieuwe herinneringen, voor een nieuwe generatie.